شک نخستین دامی است که بر سر راه پویندگان حقیقت قرار میگیرد و قرار از دل و جان ایشان میرباید.
شک گرچه میتواند سازنده باشد، اما چون بماند، دیگر نمیتوان آن را بهنجار دانست. از سویی، شک وارههایی (حالتهای مشابه شک) وجود دارد، که اگر از شک باز شناخته نشود، و با هر کدام برخوردی متناسب صورت نگیرد، چه بسا بر مشکل بیفزاد.
قرآن و اولیای الهی بهترین روشنگریها را برای سرگشتگان وادی حیرت و تردید، و از جمله درباره شکها و شکوارهها، ارایه کردهاند. این جستار کوششی است در جهت تنظیم کردن و در دسترس قرار دادن این روشنگری.