مفهوم عرفان

کار و بار این جستار، ایضاح مفهوم عرفان است، و این بازشناختن و به تفصیل درآوردن مفهومی که به اجمال می‌شناسیم و فراوان به کار می‌بریم، اما چون بر سر تبیین آن می‌نشینیم، هر یک به بعدی از ابعاد و جزئی از اجزای آن می‌پردازیم، چنان که گاه همه عرفان را به همان جزء که خود در نظر داریم فرو می کاهیم.

این حقیقت چون که با تنوع و گوناگونی حیرت آور عرفان قرین شده‌است، معرکه ای پدیدآورده که در آن معرکه امکان مفاهمه عالمانه در این باره به کمترین حد رسیده‌است، چندان که بیشتر کسانی که یار عرفان گشته اند پندار خویش از عرفان را می ستایند، و قالب آنانی که از در نقار با عرفان آمده اند با گمان خود می جنگند.
این جستار خواهد کوشید تا به روشی که شاید چندان هم که می‌نماید ابداعی نباشد، از راه تاویل و ترکیب فهم بشری از عرفان، به مفهوم فراگیر و نیز به جوهره اصیل آن راه یابد و آن فهم مبهم را در ساختاری نظام‌مند از اجمال به تفصیل درآورد.